Czym jest znak towarowy i w jaki sposób jest chroniony.

Wymagania współczesnego rynku są coraz większe, konkurencja silna i nie zawsze uczciwa, jednocześnie rosną oczekiwania i potrzeby wymagających klientów. Okoliczności te wpływają na sytuację samego przedsiębiorcy. Dziś zatem stworzenie marki nie wystarczy, należy jeszcze ją wypromować i w możliwie najlepszy sposób chronić. Temu celowi służy między innym znak towarowy. Jest on narzędziem, które w relacjach między przedsiębiorcą   a klientami pełni bardzo istotną rolę.

Najogólniej mówiąc, Znaki towarowe służą właściwej rozpoznawalności i identyfikacji usług albo towarów, jako pochodzących od konkretnej firmy. Wymogi prawne regulujące zagadnienie znaku towarowego przeszły pewną ewolucję. Jeszcze jakiś czas temu znak towarowy musiał być możliwy do przedstawienia graficznego. Za znak towarowy mogło zostać uznane w związku z tym głównie słowo, logo lub etykieta. W tym zakresie zostały wprowadzone istotne zmiany, zniesiony został bowiem wymóg, aby znak towarowy był przedstawiony w formie graficznej. Zmiany te wynikały między innymi z faktu, że rozwijająca się technologia umożliwia obecnie przedstawianie oznaczeń produktów bądź usług w sposób pozwalający na ich właściwą identyfikację a jednocześnie odbiegający od tradycyjnej formy graficznej…

Przy czym należy również pamiętać, że podstawowe funkcje znaku towarowego nie uległy, mimo wielu modyfikacji w tym obszarze, żadnym zmianom. Przede wszystkim chodzi bowiem o zabezpieczenie marki przed kradzieżą, kopiowaniem oraz nieuczciwym naśladownictwem, a także zapewnienie klienta o autentyczności kupowanego produktu bądź usługi. 

Najczęściej spotykane znaki towarowe to:

• znaki występujące w formie graficznej np.:  symbol, logo, ornament, rysunek, emblemat bądź inne zestawienia kolorystyczne; 
• znaki występujące w formie słownej np.: nazwa, wyraz, slogan reklamowy lub po prostu zestawienie liter; 
• znaki występujące w formie słowno - graficznej np.: logo z elementami literowymi bądź słownymi czy rysunek z elementami słownymi bądź literowymi. 
• znaki występujące w formie wyłącznie przestrzennej (kształt towaru lub opakowania).

Analizując tematykę znaku towarowego, warto zahaczyć o problematykę symbolu TM umieszczanego obok znaku towarowego, który w praktyce budzi wiele nieporozumień i kontrowersji. Tymczasem symbol ten oznacza jedynie, że w danym przypadku mamy do czynienia ze znakiem towarowym. Umieszczenie tego znaku nie oznacza jednak, że podlega on szczególnej ochronie prawnej. Symbol TM przy znaku może zatem zostać umieszczony przez każdego, kto ma na to ochotę. Zdecydowanie lepszym sposobem ochrony znaku towarowego jest jego zastrzeżenie w Urzędzie Patentowym. Pozytywna decyzja UP pozwoli na używanie przy znaku towarowym symbolu ®.  Symbol ten, stanowi uniwersalne (stosowane na całym świecie) oznaczenie zastrzeżonych i podlegających pełnej ochronie prawnej znaków towarowych. Jak to jest w innych krajach można przeczytać np. tutaj: https://www.assura.pro/

Każdy przedsiębiorca, działający na terytorium państwa polskiego, może zdecydować się na zastrzeżenie swojego znaku towarowego. Zastrzeżenie znaku polega na zgłoszeniu i zarejestrowaniu go w Urzędzie Patentowym Rzeczpospolitej Polskiej. Po wypełnieniu odpowiedniego wniosku UP bada, czy wszystkie wymagane dokumenty zostały przez wnioskodawcę prawidłowo wypełnione, a także czy nie zachodzą tzw. bezwzględne przesłanki odmowy zarejestrowania znaku towarowego. Natomiast w przypadku, gdy znak towarowy zostanie zarejestrowany, podlega publikacji w tzw. Biuletynie Urzędu Patentowego (BUP). Od tego momentu (tj. opublikowania znaku w Biuletynie Urzędu Patentowego) zaczyna biec tzw. okres sprzeciwowy. Jeśli żaden podmiot nie zgłosi sprzeciwu do rejestracji danego znaku, wówczas wnioskodawca otrzymuje pozytywną decyzję warunkową. Po dokonaniu stosownej opłaty, przyznane zostaje prawo ochronne na dany znak towarowy. Takie prawo ochronne znaku towarowego trwa 10 lat od chwili zgłoszenia wniosku. Warto podkreślić, że znak towarowy może być chroniony bez jakichkolwiek ograniczeń czasowych, poprzez przedłużanie ochrony o kolejne dekady.

Na zakończenie należy zaznaczyć, że nie każde oznaczenie towaru bądź usług może uzyskać ochronę. Zgodnie ustawą prawo własności przemysłowej (art. 1291) nie będzie udzielona ochrona na oznaczenie, które nie może być uznane za znak towarowy. Podstawową funkcją znaku towarowego jest bowiem jego indywidualizacja i zapewnienie odróżnienia usług czy towarów oferowanych przez danego przedsiębiorcę od usług i towarów innych przedsiębiorców. W związku z tym, w przypadku gdy oznaczenie nie spełnia tej właśnie funkcji, nie może być uznane za podlegający pełnej ochronie prawnej znak towarowy.